กรมการค้าต่างประเทศยันมะกันไม่ได้แบนน้ำปลาไทยทั้งหมด มีเพียง 4 ยี่ห้อถูกขึ้นบัญชีเตือน เพื่อตรวจสอบกระบวนการผลิตได้มาตรฐานหรือไม่เท่านั้น

เมื่อวันที่ 24 ต.ค. นายอดุลย์ โชตินิสากรณ์ อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ เปิดเผยถึงกรณีหน่วยงานอาหารและยาของสหรัฐฯ (USFDA) ห้ามนำเข้าน้ำปลาไทยบางยี่ห้อ เพราะกระบวนการผลิตอาจเป็นอันตรายต่อผู้บริโภคว่า ปัญหานี้ไม่ใช่เรื่องใหม่ และเป็นความเข้าใจผิด เพราะปัจจุบันไทยยังส่งออกน้ำปลาไปสหรัฐฯ ได้ตามปกติ มีเพียงบางยี่ห้อที่มีปัญหา เพราะสหรัฐฯ ได้ใส่รายชื่อไว้ในบัญชีแจ้งเตือนสินค้าที่ถูกกักกันการนำเข้าว่า อาจจะเป็นสินค้าที่ไม่ได้มาตรฐาน ไม่ปลอดภัยต่อการบริโภค

ทั้งนี้ เป็นไปตามระเบียบข้อ 21 CFR PART 123 ที่มีผลบังคับใช้เมื่อวันที่ 18 ธ.ค.40 ที่กำหนดให้ผลิตภัณฑ์ปลาและการประมงทุกอย่าง ทั้งที่มีแหล่งกำเนิดในต่างประเทศหรือในสหรัฐฯ ต้องได้รับการจัดเตรียม บรรจุ และเก็บรักษาให้เป็นไปตามข้อกำหนด HACCP หากผู้ผลิตรายใดไม่ปฏิบัติตาม อาจถูกกักกันการนำเข้า โดยไม่ต้องมีการตรวจตัวสินค้าจนกว่าจะมีหลักฐานแสดงให้เห็นว่าได้ดำเนินการตามข้อแนะนำของการแจ้งเตือนดังกล่าวแล้ว

“ที่ผ่านมา มีน้ำปลาไทยถูกขึ้นบัญชี 4 ยี่ห้อ และ ยังมีน้ำปลาจากเวียดนาม ที่ถูกเตือนมาตั้งแต่วันที่ 12 ม.ค.61 โดยน้ำปลาที่ถูกแจ้งเตือนจาก USFDA ถูกกักกัน ไม่สามารถนำเข้าได้ในเป็นการชั่วคราวจนกว่าจะมีการนำเอกสารชี้แจงให้เห็นถึงกระบวนการผลิตที่ปลอดภัยมาแสดงต่อ USFDA” นายอดุลย์กล่าว

อย่างไรก็ตาม ล่าสุดหน่วยงานที่เกี่ยวข้องของไทย เช่น กรมประมง กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ และสำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ (มกอช.) อยู่ระหว่างการช่วยเหลือเอกชนและเจรจาผลักดันให้ USFDA ยกเลิก หรือผ่อนผันการกักน้ำปลาจากผู้ประกอบการไทย ขณะที่ผู้ประกอบการก็ยินดีให้ตรวจโรงงาน และสินค้า เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีสารปนเปื้อนตามที่มีการกังวล และจะนำไปชี้แจงต่อ USFDA ต่อไป

นายอดุลย์ กล่าวว่า สหรัฐฯ ถือเป็นตลาดส่งออกน้ำปลาใหญ่ที่สุดของไทย มีสัดส่วน 22-24% ของการส่งออกไปทั่วโลก และจากการตรวจสอบการส่งออกน้ำปลาไปสหรัฐฯ ในปัจจุบัน พบว่า ยังคงส่งออกได้เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง แม้ว่าจะถูกเตือนในบางยี่ห้อ เพราะยังมีผู้ส่งออกรายอื่นๆ อีกกว่า 10 ยี่ห้อ ที่ยังส่งออกได้ตามปกติ ไม่ถึงขั้นต้องใช้เกลือทดแทนตามที่เป็นข่าว

"ในช่วง 8 เดือน (ม.ค.-ส.ค.) ปี 61 ไทยส่งออกน้ำปลา 6,199 ตัน เพิ่มขึ้น 2.38% มูลค่า 231 ล้านบาท ขณะที่ปี 57 ส่งออกได้ 10,927 ตัน มูลค่า 372 ล้านบาท ปี 58 ส่งออกได้ 11,166 ตัน มูลค่า 390 ล้านบาท ปี 59 ส่งออกได้ 12,648 ตัน มูลค่า 479 ล้านบาท และปี 60 ส่งออก 10,732 ตัน มูลค่า 395 ล้านตัน ซึ่งลดลง เพราะสหรัฐฯ ลดการนำเข้าทุกประเทศ" นายอดุลย์กล่าว