หน่วยข่าวกรองสหรัฐกำลังพยายามทำความเข้าใจจิตใจของ 'ปูติน'

แหล่งข่าวใกล้ชิด 2 คนกล่าวกับ CNN ว่าชุมชนข่าวกรองแห่งสหรัฐอเมริกา (IC) ได้กำหนดให้การประเมินจิตใจของประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน ของรัสเซีย เป็นภารกิจที่มีความสำคัญที่สุดในช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมา

นับตั้งแต่ที่ปูตินเปิดฉากปฏิบัติการทางทหารในยูเครนเมื่อสัปดาห์ก่อน เจ้าหน้าที่สหรัฐได้ขอให้หน่วยข่าวกรองรวบรวมข้อมูลที่จะเข้าถึงจิตใจของปูตินให้ได้มากที่สุด ผู้นำรัสเซียมีท่าทีอย่างไร? เขาคิดอย่างไรหลังได้รับการตอบโต้อย่างแข็งแกร่งจากยุโรปและประเทศพันธมิตรทั่วโลก? นี่คือสิ่งที่สหรัฐต้องการทราบ

ความพยายามดังกล่าวเกิดขึ้นในขณะที่บรรดาผู้ที่คอยติดตามปูตินมานานต่างบอกว่าพฤติกรรมของเขากลายเป็นสิ่งที่เอาแน่เอานอนไม่ได้ และไร้เหตุผลมากขึ้น

รายงานระบุว่าชุมชนข่าวกรองของสหรัฐใช้เวลาหลายทศวรรษในการถอดรหัสปูติน อดีตเจ้าหน้าที่ KGB ที่ขึ้นมาปกครองรัสเซียตั้งแต่ปี 1999 ซึ่งเจ้าหน้าที่ข่าวกรองยอมรับว่านี่คือ "งานยาก"

สหรัฐมีความสนใจที่จะเจาะใจปูตินเพิ่มขึ้นอย่างกะหันทันในช่วงไม่กี่วันมานี้เพราะมองว่าการตัดสินใจของปูตินต่อสถานการณ์ในยูเครนนั้นผิดไปจากนิสัยของเขา ซึ่งนั่นทำให้หลายฝ่ายกังวลว่าปูตินคิดจะทำอะไรอยู่กันแน่

CNN เผยว่าชุมชนข่าวกรองได้รวบรวมข้อมูลจำนวนมากจากแหล่งต่างๆ โดยรายงานฉบับหนึ่งระบุว่าการกระทำของปูตินกลายเป็นเรื่องที่น่ากังวลอย่างมากและคาดเดาไม่ได้ในช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมา แหล่งข่าวบอกกับ FBI ว่า "ปูตินแสดงความโกรธอย่างสุดขีดต่อการคว่ำบาตรจากตะวันตก" "รู้สึกว่าการคว่ำบาตรทำให้สถานการณ์รุนแรงขึ้นเร็วกว่าที่เขาคาดไว้"

วุฒิสมาชิกมาร์โก รูบิโอ ของสหรัฐทวีตเมื่อวันที่ 26 ก.พ. ที่ผ่านมาว่า "ตอนนี้ผมสามารถพูดได้ค่อนข้างชัดเจนว่ามีบางอย่างผิดปกติกับปูติน" โดยเสริมว่าปูตินเป็นนักฆ่ามาตลอด แต่ตอนนี้มันไม่เหมือนเดิม ปูตินเมื่อ 5 ปีก่อนคงจะไม่ทำอย่างที่เขาทำในวันนี้แน่นอน

เช่นเดียวกับ ไมเคิล แม็คฟอล อดีตเอกอัครราชทูตสหรัฐอเมริกาประจำประเทศรัสเซีย ซึ่งกล่าวว่า "ปูตินเปลี่ยนไป...เปลี่ยนไปอย่างสิ้นเชิง"

เจ้าหน้าที่สหรัฐคนหนึ่งกล่าวว่ายังไม่พบข้อมูลใหม่ใดๆ ที่บ่งบอกถึงการเปลี่ยนแปลงด้านสุขภาพโดยรวมของปูติน แต่เจ้าหน้าที่สหรัฐยังคงเฝ้าระวังความเป็นไปได้ที่ปูตินจะมีกลยุทธ์บางอย่างเพื่อผลักดันให้สหรัฐและประเทศพันธมิตรมอบสิ่งที่เขาต้องการเพราะกลัวว่าเขาจะทำอะไรแย่ๆ

ในขณะที่อีกฝ่ายมองว่านี่ไม่ได้ต่างจากปูตินคนเดิมเลย เขาแสดงให้เห็นมานานแล้วว่าพร้อมที่จะเสี่ยงต่อความพ่ายแพ้ทางทหารในปฏิบัติการที่สหรัฐคิดว่าไม่มีโอกาสจะสำเร็จ อย่างการบุกเชชเนียครั้งที่ 2 ในปี 1999 ซึ่งเป็นเพียง 3 ปีหลังจากที่กองทัพรัสเซียพ่ายแพ้ไปแล้วครั้งหนึ่ง

"นี่ไม่ต่างจากที่เขาเคยพูดเลย เขาแค่พูดทุกอย่างในครั้งเดียวด้วยวิธีที่เฉียบขาด เขาพร้อมจะทำสิ่งเลวร้ายเกินบรรยายเสมอมา ปูตินไม่ได้บ้า แต่ตอนนี้เขามีอารมณ์อย่างมากเพราะสิ่งที่เขากำลังจะลงมือ และเขาก็โดดเดี่ยวมากๆ ยิ่งสะเทือนอารมณ์เข้าไปใหญ่ ฉันไม่คิดว่าเขาเสียสติไปแล้วนะ" เบธ แซนเนอร์ เจ้าหน้าที่รัฐบาลอเมริกันกล่าว

เช่นเดียวกับเจ้าหน้าที่ของสหรัฐอีกคนหนึ่งซึ่งกล่าวว่าปูตินส่งสัญญาณมานานแล้วว่าเขาสามารถทำได้ จิตใจเขายังปกติแต่เขาแค่กำลังโกรธจัด

แม้แต่คำสั่งในการส่งกองกำลังนิวเคลียร์ของรัสเซียเมื่อสุดสัปดาห์ที่ผ่านมาก็ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน ในปี 2014 เมื่อปูตินผนวกไครเมียเขาหยิบยกความเป็นไปได้เรื่องกองกำลังนิวเคลียร์แต่ก็ไม่ได้ทำ

อย่างไรก็ตาม แหล่งข่าวกล่าวว่ายากที่จะสรุปความเชื่อมั่นใดๆ เกี่ยวกับสภาพจิตใจของปูติน การทำความเข้าใจพฤติกรรมของปูตินเป็นเรื่องของการวิเคราะห์ พวกเขาอาจไม่มีวันได้คำตอบเลยก็ได้

Photo by Sergei GUNEYEV / SPUTNIK / AFP