ไม่ต้องทำยังไงทั้งนั้นครับ เพราะเป็นวัฏจักรของมัน

เช่นเดียวกับเศรษฐกิจที่มีวัฏจักรขึ้นๆ ลงๆ หรือที่เรียกว่า boom-and-bust cycle เพราะอะไรก็ตามที่รุ่งเรืองด้วยเหตุปัจจัย ย่อมถดถอยด้วยเหตุปัจจัยเดียวกันนั้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งสินค้าและบริการที่มีสถานะละเอียดอ่อนต่อวิกฤต เช่น อุตสาหกรรมท่องเที่ยว ที่จะฟุบเอาง่ายๆ หากประเทศนั้นๆ มีความไร้เสถียรภาพ หรือเกิดการก่อการร้าย หรือประชาชนมีทัศนคติและพฤติกรรมที่แย่ต่อนักท่องเที่ยว

จะว่าไปแล้ว การท่องเที่ยวของบ้านเรามีความเปราะบางสูงพอสมควร และทำให้เศรษฐกิจของประเทศพลอยเปราะบางตามไปด้วย เพราะพึ่งพาอุตสาหกรรมด้านนี้พอสมควร แม้จะไม่มากถึงขนาดทำให้เศรษฐกิจวอดวาย แต่ถ้ามีอะไรร้ายแรงขึ้นมาที ก็ทำให้ใจหายได้เหมือนกัน เช่น ตัวเลขนักท่องเที่ยวจีนที่ลดลงถึง 15% ทำให้กลัวกันว่าอาจจะต้องปรับตัวเลขคาดการณ์จีดีพีกันใหม่

อะไรที่ทำให้ทัวร์จีนหายไป? ผมได้ยินบางคนบอกว่าเพราะช่วงนี้เป็นโลว์ซีซั่น แต่ผมไม่ปักใจเชื่อ เพราะถ้าหายด้วยโลว์ซีซั่นจริง มันต้องมีคนพูดถึงมาแต่ไหนแต่ไร แต่นี่จีนหายไปจากไทยแล้วไปเพิ่มที่ญี่ปุ่น ในช่วงวันหยุดยาวของเขา แสดงว่ามันเกี่ยวกับไทยนั่นแหละครับ ไม่ใช่ฤดูมรสุมแล้วทัวร์ไม่มา

คำถามก็คือ ทัวร์หายเพราะคว่ำบาตรไทยที่มีรองนายกฯ พลั้งปากตำหนิคนจีน หรือเพราะกลัวเรื่องความปลอดภัยกันแน่ ปีหนึ่งๆ มีคนจีนเอาชีวิตมาทิ้งที่ไทยไม่ใช่น้อยๆ ทั้งด้วยความประมาทส่วนบุคคล เพราะความเลินเล่อของผู้ประกอบการ และเพราะไทยอันตรายจริงๆ โดยเฉพาะบนท้องถนน