พระเครื่องทุกรุ่นของหลวงพ่อเงิน วัดบางคลาน ทุกคนที่บูชาขึ้นคอล้วนแต่มีประสบการณ์สูงจากการบูชา ทั้งเรื่องการทำมาค้าขาย เรื่องแคล้วคลาดจากอุบัติเหตุ

โดย อาจารย์ชวินทร์ chavintapoti@gmail.com

วันนี้มาชมเหรียญหล่อจอบเล็ก หลวงพ่อเงิน วัดบางคลาน ซึ่งเป็นเหรียญหล่อที่มีราคาแพงที่สุดเหรียญหนึ่งในประเภทเหรียญหล่อ ราคารองจากแค่เหรียญหล่อจอบใหญ่ของหลวงพ่อเงิน เช่นเดียวกันเท่านั้น

ในประวัติบันทึกว่า หลวงพ่อเงินท่านได้จ้างช่างจากบ้านช่างหล่อกรุงเทพฯ คือนางวัน สุทัศน์ ณ อยุธยา เป็นผู้ออกแบบและหล่อพระรูปหล่อพิมพ์นิยม และเหรียญจอบใหญ่ เหรียญจอบเล็กโดยประมาณปีที่สร้างอยู่ระหว่าง พ.ศ.2451-2459

เหรียญหล่อจอบเล็กด้านหน้าเป็นรูปหลวงพ่อเงิน นั่งสมาธิ ด้านหลังเรียบดูคล้ายจอบขุดดิน ถือเป็นเหรียญหล่อที่มีขนาดกำลังพอดี และมีความนิยมสูง นิยมสวมใส่ในทุกเพศ ทั้งผู้ชาย เด็ก และสตรี เป็นเหตุให้มีของปลอมเยอะมาก ที่นำมาให้ชมนี้เป็นพิมพ์แข้งตรง ซึ่งเป็นพิมพ์ที่นิยมที่สุด จากจำนวน 4 พิมพ์ของเหรียญหล่อจอบเล็ก

ครั้งนี้นำมาให้ชม 3 องค์เพื่อเปรียบเทียบจุดตำหนิต่างๆ เหรียญหล่อจากโรงหล่อที่มีมาตรฐาน แม่พิมพ์ที่แกะจากช่างคนเดียวกัน เช่น แกะต้นแบบ 1 ชิ้นและนำมาหล่อหุ่นเทียนขยายแม่พิมพ์ออกไป ย่อมจะเหมือนกันในภาพรวม ดังนั้นในพิมพ์เดียวกัน เช่น พิมพ์ขาตรงนี้ ย่อมมีจุดที่เหมือนกันอยู่เช่นกัน อาจจะต่างอยู่บ้าง เช่นในองค์ที่นำมาให้ชม น้ำโลหะทองที่หล่อไม่เต็มครับ

จุดพิจารณาอย่างแรกที่หยิบมาส่องคือ พิมพ์ต้องถูกต้อง เนื้อโลหะต้องมีความแห้งเก่า จะเห็นเหรียญมีมิติเหมือนจริง ทุกองค์ต้องลึก คมชัด ตามร่องในองค์พระจะต้องเป็นร่องลึกลงไปทุกส่วนทั่วทั้งองค์ มองดูเหมือนองค์พระฝังอยู่ในกรอบและนูนขึ้นมา ซึ่งของปลอมจะตื้นเขินและองค์เล็กกว่าเพราะแกะพิมพ์มา

มาดูจุดพิจารณาที่สำคัญของเหรียญหล่อจอบเล็กพิมพ์แข้งตรง1.ที่หูเหรียญ ช่วงท้องของหูเหรียญจะนูนออกมาเล็กน้อยเหมือนท้องปลิง 2.หน้าผากกลมมน และจะนูนออกมาแบบสังเกตุเห็นได้3.จมูกจะยาว คางจะป้าน ยื่นออกมาเล็กน้อย4.ติ่งหูทั้งสองด้านตวัดออกด้านนอกพาดไหล่5.ขอบสันด้านนอกขวาขององค์พระจะใหญ่ และหนากว่าฝั่งด้านซ้ายองค์พระเป็นตำหนิในพิมพ์ทุกองค์

6.มีตำหนิกลางหน้าอกองค์พระจะมีรอยคีมจับเพื่อตัดพระออกจากช่อ 7.แม่พิมพ์ขาตรงนี้ส่วนใหญ่ บริเวณไหล่ซ้ายองค์พระมักจะเห็นเส้นติ่งเล็กๆเชื่อมไหล่ซ้ายกับขอบ 7.ตรงข้อพับแขนขวาจะมีรอยจิก 8.หัวเข่าซ้ายมือองค์พระจะล้ำเข้าไปในเส้นขอบเหรียญ 9.ขาข้างซ้ายจะตรงและอ่อนพลิ้วเป็นเส้นอันเดียวกันตลอด อันเป็นที่มาของชื่อพิมพ์แข้งตรงและมีมิติเหมือนย่อส่วนตามขนาด 10.หูเหรียญด้านหลังจะเห็นเป็นรอยคล้ายปากปลิง

จุดสำคัญของเหรียญจอบเล็กอีกจุดคือ หูของเหรียญจะเป็นหูหล่อติดในตัวเลยทีเดียวทั้ง 4 พิมพ์จะเป็นพระเทหล่อเข้าช่อชนวนบริเวณกึ่งกลางฐานด้านล่างมีสายชนวนเพื่อเป็นทางไหลของน้ำทอง

การหล่อบริเวณหูเหรียญจะหล่อเป็นเส้นเหมือนหวายผ่าขึ้นไปเหนือศีรษะ หลังจากเทน้ำทองแล้วจะใช้ปลายไม้ลักษณะกลมเป็นเครื่องมือในการพับหู โดยนำหูเหรียญลนไฟจนอ่อนตัว แล้วพันด้วยปลายไม้ และตัดก้านหูส่วนที่ยาวเกินออก และรีบกดหูเหรียญไปติดแน่นกับด้านหลังของเหรียญ จึงดูเหมือนเป็นปากปลิงเกาะติดอยู่ทางด้านหลังของเหรียญ

ฉะนั้นลักษณะของปากปลิงนี้ ของปลอมเมื่อถอดพิมพ์และนำไปหล่อใหม่จึงไม่ติดเป็นชิ้นเดียวกัน ไม่เป็นธรรมชาติเป็นเหตุให้ของปลอมมักจะตัดหูทิ้งเสีย เพื่อเลี่ยงการพิจารณาที่จุดนี้ และตรงส่วนหูนี้เช่นกันมองไปความโค้งจะคล้ายท้องปลิง โดยมีส่วนโค้งอยู่ทางด้านนอก ส่วนด้านในแบนเรียบและไม่มีรอยตะไบตบแต่ง

เหรียญหล่อจอบเล็กนี้มีอยู่ด้วยกันถึง 4 พิมพ์ คือพิมพ์แข้งตรง พิมพ์แข้งติด พิมพ์เท้ากระดก และพิมพ์ตาขีด หลักพิจารณาพิมพ์คือ 1.พิมพ์แข้งตรง ปลายเท้าซ้ายหลวงพ่อจะตรงขนานกับหัวเข่าขวา 2.พิมพ์แข้งติด สังเกตใต้ฝ่าเท้าซ้ายจะมีเนื้อเกินเชื่อมกับริ้วจีวรหน้าแข้งขวาและช่วงกึ่งกลางหน้าแข้งซ้าย จะมีเนื้อเกินเชื่อมติดกับขอบฐาน 3.พิมพ์เท้ากระดก ให้สังเกตเท้าซ้ายหลวงพ่อจะเห็นคล้ายส้นเท้าและปลายเท้า-นิ้วเท้าซ้ายจะกระดกขึ้นเล็กน้อย 4.พิมพ์ตาขีด สังเกตุนัยน์ตาซ้ายหลวงพ่อจะยาวคล้ายเม็ดข้าวติดดั้งจมูก

พระเครื่องทุกรุ่นของหลวงพ่อเงิน วัดบางคลาน ทุกคนที่บูชาขึ้นคอล้วนแต่มีประสบการณ์สูงจากการบูชา ทั้งเรื่องการทำมาค้าขาย เรื่องแคล้วคลาดจากอุบัติเหตุ และราคาเช่าบูชาในรุ่นต่างๆ ทั้งรูปหล่อพิมพ์นิยม พิมพ์ขี้ตาที่สูงหลักหลายล้านบาท อีกทั้งเหรียญจอบใหญ่และเหรียญจอบเล็กที่สภาพสวยก็ล้วนแต่หลักล้านเช่นกัน ย่อมไม่ใช่เรื่องบังเอิญ ผลที่เกิดขึ้นย่อมมาจากความศักดิ์สิทธิ์ของท่านและผู้ที่อาราธนาไปใช้เกิดผลและตามเช่าหากันมาจนถึงปัจจุบัน