การดำเนินธุรกิจควบคู่ไปกับการ “ช่วยเหลือสังคม” เป็นนโยบายที่ผู้ประกอบการหลายๆ เจ้าให้ความสำคัญ เพราะถือคติที่ว่าเมื่อได้มามากแล้ว ก็ต้องให้กลับคืนไปบ้าง

“อเล็กซ์ สเตฟานี” ผู้บริหารแอพพลิเคชั่น JustPark จากกรุงลอนดอน สหราชอาณาจักร ก็เป็นหนึ่งในผู้ประกอบการที่เล็งเห็นความสำคัญในเรื่องนี้ และก่อตั้งแพลตฟอร์มอย่าง “Beam” ขึ้นมาเพื่อช่วยเหลือคนจรจัดหรือคนไร้บ้านให้ แต่ไม่ใช่การช่วยเหลือเหมือนองค์กรการกุศลทั่วๆ ไป เพราะเป็นการช่วยเหลือให้กลุ่มคนเหล่านี้ได้มีชีวิตใหม่อย่างถาวร

สเตฟานี เป็นอดีตทนายความ ที่สารภาพว่าตัวเขานั้นเป็นพวก “Tech nerd” (กลุ่มคนที่คนส่วนใหญ่มองว่าเป็นพวกทำตัวประลาด แต่ความจริงเป็นพวกที่สนใจและเก่งด้านเทคโนโลยีเป็นพิเศษ) แต่ไม่เคยได้หยิบยกความสนใจตรงนี้ขึ้นมาทำประโยชน์อะไรสักอย่าง ซึ่งภายหลังที่ได้เข้ามาร่วมทำธุรกิจกับ แอนโทนี ผู้ก่อตั้ง JustPark ก็กลายเป็นจุดเปลี่ยนของชีวิตและเปลี่ยนสายอาชีพไปอย่างสิ้นเชิง

เนื่องจาก JustPark ในขณะนั้นเป็นธุรกิจสตาร์ทอัพ หลังจาก สเตฟานี เข้ามานั่งตำแหน่งผู้บริหาร เขาจึงจำเป็นต้องระดมทุนครั้งใหญ่กับบริษัททุนอื่นๆ ควบคู่ไปกับนักลงทุนเทคโนโลยีชั้นนำระดับโลก เพื่อเริ่มต้น โดยสามารถหาทุนได้ 5 ล้านยูโร (ราว 185 ล้านบาท) ซึ่งยังถือเป็นการร่วมหุ้นครั้งแรกกับบริษัท Index Ventures (บริษัทร่วมทุนระหว่างประเทศในกรุงลอนดอนและซานฟรานซิสโก ที่ช่วยสนับสนุนผู้ประกอบการที่อยากเริ่มต้นธุรกิจสตาร์ทอัพ)

JustPark เติบโตขึ้นอย่างรวดเร็ว ซึ่งทำให้เขารู้สึกทึ่งกับการทำงานร่วมกันระหว่าง แพลตฟอร์มธุรกิจกับการระดมทุน แต่เมื่อถึงจุดที่ธุรกิจสามารถดำเนินไปได้ด้วยตัวเองของมันเอง การระดมทุนก็ไม่จำเป็น แต่ สเตฟานี จุดประกายความคิดขึ้นมาว่าจะเป็นอย่างไร ถ้าจะใช้การระดมทุนเพื่อแก้ปัญหาสังคม? หลังเขาพบเห็นปัญหา “คนจรจัด” ในกรุงลอนดอน ที่มีจำนวนเพิ่มมากขึ้นทุกปี จากข้อมูลพบว่า ตั้งแต่ปี 2011-2018 คนเร่ร่อนในอังกฤษเพิ่มขึ้นกว่า 60% ที่อดีตทนายความคนนี้ บอกว่า เป็นปัญหาที่นำไปสู่ความไม่เท่าเทียมและเลือกปฏิบัติ “การเดินผ่านคนไร้บ้าน และไม่ทำอะไรเลย อาจเป็นตัวอย่างการกีดกันทางสังคมที่เห็นได้ชัดที่สุด ผมคิดว่ามันเป็นการกัดกร่อนทางศีลธรรม” สเตฟานี กล่าว

เมื่อเขาเริ่มคิดว่าจะใช้เทคโนโลยีเพื่อให้ง่ายต่อการช่วยเหลือคนไร้บ้านเหล่านี้ได้หรือไม่ พลังที่ต้องการจะทำงานเพื่อสังคมก็เพิ่มมากขึ้น แต่ในตอนนั้นเขายังไม่รู้ว่าควรที่จะเริ่มจากตรงไหน จึงใช้เวลาอยู่หลายเดือนเพื่อพบปะพูดคุยกับผู้ประกอบการและนักลงทุนให้มากที่สุด แต่จะช่วยเหลืออย่างไร เพื่อสร้างความแตกต่างกับการช่วยเหลือแบบเดิมๆ ที่จะช่วยให้พวกเขามีชีวิตใหม่ที่ยั่งยืน “สำหรับผมนั่นหมายถึง ‘ทักษะ’ และการฝึกฝนเพื่อให้พวกเขาสามารถประคับประคองชีวิตของตัวเองได้” ผู้ก่อตั้ง Beam กล่าว

การเริ่มระดมทุนเพื่อฝึกอบรมการจ้างงานสำหรับคนจรจัด จึงเริ่มต้นขึ้น แต่ สเตฟานี รู้สึกว่าเขายังเป็นมือใหม่สำหรับการเข้ามาในภาคการช่วยเหลือคนไร้บ้าน ดังนั้น เขาจึงใช้เวลาเกือบ 1 ปีในการประชุมกับองค์กรการกุศล และพยายามพูดคุยกับคนไร้บ้านให้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ เพื่อรวบรวมข้อมูลสำหรับการวางแผนช่วยเหลือ

กระทั่งปี 2017 แพลตฟอร์มระดมทุนแห่งแรกของโลกสำหรับคนจรจัด “Beam” ได้ก่อตั้งขึ้น โดยเว็บไซต์จะเปิดโอกาสให้ทุกคนได้พบปะกับคนไร้บ้านที่ได้รับการลงทะเบียนจากพันธมิตรการกุศลของ Beam และระดมทุนช่วยเหลือสำหรับเป็นทุนในการฝึกอบรม ซึ่ง Beam จะเป็นตัวกลางคอยบริหารจัดการงบประมาณ และสนับสนุนอุปสรรคทางการเงินอื่นๆ แก่ “สมาชิก” (คนไร้บ้าน) เช่น อุปกรณ์เครื่องมือต่างๆ การดูแลเด็ก โดยค่าใช้จ่ายทั้งหมดจะแสดงรายละเอียดชัดเจนใน “งบประมาณ” ของแต่ละแคมเปญช่วยเหลือ รวมถึงการให้โอกาสดีๆ อย่างการเดินทางไปท่องเที่ยวด้วย

เมื่อคนไร้บ้านเหล่านี้ผ่านการฝึกอบรม ได้มีอาชีพหรือกลับไปทำงานอีกครั้งแล้ว ผู้คนที่ร่วมบริจาคจะกลายเป็นผู้สนับสนุน และได้รับการอัพเดทความคืบหน้าจากบุคคลที่พวกเขาช่วยเหลือทางอีเมล “มีผู้บริจาคมากกว่า 200 คนให้ทุนสนับสนุนสมาชิกของเรา หลายคนส่งข้อความแสดงความเชื่อมั่นมาอย่างล้นปรี่ คุณลองนึกภาพดูว่า เหล่าคนจรจัดที่ไร้ที่อยู่อาศัย และเร่รอนไม่ทำงานมาเป็นเวลาหลายปี หรือหลายสิบปีแล้วนั้น พวกเขาจะรู้สึกซึ้งใจมากแค่ไหน ที่ได้รับโอกาสดีๆ เช่นนี้”

โทนี่ คือตัวอย่างหนึ่งในความสำเร็จของ Beam เขาได้รับการฝึกฝนให้เป็นช่างไฟฟ้า และตอนนี้ทำงานเป็นครั้งแรกในรอบ 20 ปี หรือ นิค ที่ได้เรียนเป็นช่างตัดผม และ ดาวินา ที่ได้โอกาสเรียนจนจบหลักสูตรบัญชีชั้นนำ และกลายเป็นนักบัญชี รวมถึง ไรอัน ที่ได้เรียนขับรถและทำงานเป็นคนขับรถบรรทุก หลังจากที่เขากลายเป็นคนไร้บ้าน เมื่อปลดประจำการออกจากกองทัพ

ช่วงคริสต์มาสที่ผ่านมา สเตฟานี ก็ได้โปรโมทโครงการดังกล่าว เพื่อเป็นทางเลือกให้แก่ผู้คนที่อยากจะบริจาคหรือมอบของขวัญ ด้วยการเชิญชวนให้ร่วมระดมทุนกับ Beam เพื่อส่งเสริมสร้างอาชีพแก่สมาชิกของพวกเขา ซึ่งก็มีคนร่วมบริจาคอย่างต่อเนื่อง หญิงสาวกับคุณแม่ครอบครัวหนึ่งบอกว่า เธอกับแม่พยายามที่จะซื้อของขวัญเพื่อช่วยเหลือผู้ยากไร้ ซึ่ง Beam เป็นโครงการที่ตอบโจทย์เราแม่ลูกมาก เราจึงยินดีที่จะสนับสนุนอย่างเต็มที่

สเตฟานี กล่าวว่า Beam เป็นแพลตฟอร์มที่สร้างขึ้นมาเพื่อให้ง่ายสำหรับทุกคนที่ใส่ใจและมีจุดมุ่งหมายเดียวกันกับเรา คืออยากแก้ปัญหาสังคม และสร้างชุมชนที่ขับเคลื่อนด้วยผู้คนนับพันที่เป็นคนช่วยสร้างชีวิตใหม่แก่คนไร้บ้านทีละคน

ในสังคมที่โดดเดี่ยวและความผันผวนเกิดขึ้นในทุกขณะ ภาวะซึมเศร้ากลายเป็นโรคที่ระบาด ยังมีอีกหนึ่งธุรกิจที่แสดงให้เห็นว่า คนที่เป็นกระบอกเสียงของสังคม สามารถสร้างเรื่องราวที่ทรงพลัง คืนคนคุณภาพแก่สังคม ที่จะนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงระดับโลก

ภาพ : ทวิตเตอร์ @AlexStephany / REUTERS/Charles Platiau